Stanowisko w sprawie badań struktury rodzin na poziomie samorządowym

ZDR “Trzy plus” wskazuje na brak narzędzi służących precyzyjnemu ustalaniu aktualnych potrzeb rodzin na poziomie gminy.

Przeprowadzenie Pilotażu Certyfikacji Samorządów Przyjaznych Rodzinom pozwoliło nam na sformułowanie wniosku, że prowadzenie skutecznej polityki rodzinnej w jednostkach samorządu terytorialnego jest utrudnione. Obowiązujące instrumenty prawne, co prawda pozwalają na prowadzenia przez gminę aktywnej polityki, jakkolwiek jest ona prowadzona bez jasno sprecyzowanych priorytetów  i zakresu działań.

Powyższe jest spowodowane, m.in. brakiem narzędzi pozwalających na rzetelną diagnozę sytuacji rodzin mieszkających na terenie gminy. Pracownicy jednostek samorządu terytorialnego nie są w stanie określić liczby i struktury rodzin z dziećmi na utrzymaniu, a rozpoznanie ich potrzeb i problemów dokonywane jest za pośrednictwem ośrodków pomocy społecznej.

Spotkania pokazały, że samorządom brakuje odpowiedniego systemu informacji. Nie posiadają dostępu do rejestrów, statystyk czy analiz, które pozwoliłyby określić skalę i rodzaj potrzeb rodzin na szczeblu lokalnym.  Brak kompleksowej diagnozy sytuacji rodzin utrudnia prowadzenie skutecznych działań, gdyż niemożliwym staje się takie ich ukierunkowanie i zaplanowanie by w pierwszej kolejności zaspokoić potrzeby najpilniejsze, jak również utrudnione jest wyskalowanie i zaplanowanie ich zakresu, w konsekwencji określenie zasobów potrzebnych do ich realizacji (finansowych czy osobowych).

Na dzień dzisiejszy na poziomie gminy otrzymanie bieżących i pełnych danych dotyczących liczby rodzin z wyszczególnieniem liczby dzieci jest praktycznie niemożliwe. Rekomendujemy wzięcie pod uwagę tego problemu w tworzeniu rozwiązań systemowych. Badania i diagnozy ośrodków pomocy społecznej czy też wyniki spisu powszechnego nie powinny być jedynym źródłem wiedzy na temat warunków życia rodzin w Polsce. 

Związek Dużych Rodzin „Trzy Plus” od początku swojej działalności współpracuje z samorządami zarówno na poziomie lokalnym poprzez Koła ZDR 3 Plus jak i na poziomie ogólnopolskim między innymi poprzez Forum Samorządowe na Rzecz Rodzin przy Związku Dużych Rodzin „Trzy Plus”. 

Platforma porozumienie, którą tworzymy we współpracy z samorządami pozwala nam na wspieranie i upowszechnianie pozytywnych praktyk gminnej polityki rodzinnej, inicjowanie nowych działań na rzecz rodzin, a także wyciąganie interdyscyplinarnych wniosków dotyczących polityki rodzinnej Polski.